آمپوتاسیون یک فرآیند جراحی است که در آن یک بخش از بدن، معمولاً یک عضو یا بخشی از عضو بدن از بین می‌رود. این فرآیند اغلب به دلیل عواملی مانند آسیب شدید ناشی از حوادث، عفونت‌های گردنه‌ای، قرارگیری پیچیده سفت‌افزارهای پزشکی (مانند سرسختی عروق) یا بیماری‌های جدی انجام می‌شود. آمپوتاسیون ممکن است در زیر شرایط زیر انجام شود:
بیماری عروقی: وقتی که عروق خونی به علت تراکم یا بسته شدن به درستی عمل نمی‌کنند (مثل بیماری شریان‌های کرونری یا دیابت)، انسداد خونی ممکن است به نقصان اندام‌ها و نیاز به آمپوتاسیون منجر شود.
آسیب ناشی از حوادث: آمپوتاسیون ممکن است در نتیجه تصادفات و حوادث شدیدی مانند تصادفات رانندگی یا آتش‌سوزی صورت گیرد.
عفونت: در مواردی که عفونت شدید به عضوی از بدن گسترش یابد و داروها و درمان‌های دیگر نتوانند موفقیت آمیز باشند، آمپوتاسیون انجام می‌شود تا عفونت به سایر اجزای بدن گسترش نیابد.
بیماری‌های توموری: در موارد برخی تومورهای خوش‌خیم یا خرابکاری‌های رشدی، آمپوتاسیون ممکن است جهت برطرف کردن تومور یا جلوگیری از گسترش بیشتر آن انجام شود.
آمپوتاسیون برای نجات زندگی بیمار، بهبود کیفیت زندگی یا پیشگیری از انتشار بیماری می‌تواند ضروری باشد، اما اثرات فیزیکی و روانی آن بر بیمار می‌تواند چالش‌هایی ایجاد کند. بعد از آمپوتاسیون، بیمار به فرآیند توانبخشی و تطابق با تغییرات جسمی خود نیاز دارد. این شامل فیزیوتراپی، توانبخشی حرکتی، و یادگیری چگونگی استفاده از پروتزها یا افزایش توانایی‌های جسمانی می‌شود. تیم‌های متخصص در بهبودی پس از آمپوتاسیون می‌توانند به بیمار کمک کنند.
مراقبت‌های پس از آمپوتاسیون نیاز به نظارت پزشکی دقیق دارند و بسته به نوع و مکان آمپوتاسیون، نیازهای فردی بیمار متفاوت خواهد بود.
نکات بهداشتی امپوتاسیون:
نکات بهداشتی بعد از آمپوتاسیون بسیار مهم هستند تا عفونت و مشکلات دیگری جلوگیری شود و بهبودی بهتری برای بیمار فراهم شود. در ادامه، تعدادی از نکات بهداشتی مهم پس از آمپوتاسیون آورده شده‌اند:
مراقبت از جراحی:
پس از جراحی، به دقت به توصیه‌ها و دستورات پزشک خود پیروی کنید.
جراحی باید توسط یک پزشک ماهر و در بیمارستان یا محیط پزشکی مناسب انجام شود.
تغییر پوشش:
پوشش زخم را به منظور تعویض و پاکسازی آن، به تعداد معین توسط دکتر شما تغییر دهید.
هنگام تعویض پوشش، دست‌ها را بشویید و دست‌های تمیز و پاکیزه استفاده کنید.
پیشگیری از عفونت:
از طریق دستورات پزشک، محافظت از زخم و پیشگیری از عفونت مهم است.
داروهای ضدعفونی کننده و آنتی‌بیوتیک‌ها را به دقت مصرف کنید.
فیزیوتراپی:
توصیه‌های فیزیوتراپی را دنبال کنید تا به توانبخشی و بهبودی عضلات و حرکت‌های جسمی کمک کنید.
این شامل تمرینات تقویتی و تعدادی مهارت‌های روزمره مانند استفاده از پروتزها یا معافیت از زمان خوابیدن تا تختخوابی درستی است.
کنترل درد:
در صورت نیاز، داروهای تجویز شده برای کنترل درد را به دقت مصرف کنید.
هر گونه تغییر در درد یا سوزش غیرمعمول را به پزشک خود اعلام کنید.
پیروی از توصیه‌ها:
به توصیه‌ها و دستورات پزشک، پرستار یا تیم درمانی پیروی کنید.
به دقت پوشش‌ها و پروتزها را استفاده کنید و در صورت نیاز تنظیمات آنها را تغییر دهید.
تغذیه مناسب:
تغذیه سالم و متوازن را حفظ کنید تا فرآیند بهبودی را تسریع کنید و از کمبود عناصر غذایی جلوگیری کنید.
توجه به تغییرات در زخم:
در صورتی که زخم تورم، قرمزی، درد یا خونریزی نشان دهد، به پزشک خود اطلاع دهید. این ممکن است نشانه‌های عفونت یا مشکلات دیگر باشد.
حمایت از روان:
انجام مشاوره روانی و پشتیبانی از نظر روانی می‌تواند در تطابق با تغییرات جسمی کمک کند.
پیروی از توصیه‌های بهداشت دست‌ها:
دست‌ها را با آب و صابون به دقت بشویید و از مواد ضدعفونی کننده استفاده کنید.
هنگام لمس زخم یا تغییر پوشش، دست‌ها را پیش از هر کاری بشویید.
مراقبت از سایر اجزای بدن:
اگر عارضه دارید، مراقبت از آن نیز مهم است تا از عفونت‌ها و مشکلات دیگری جلوگیری شود.
همواره به توصیه‌ها و دستورات پزشک و تیم درمانی خود پایبند بوده و هرگز از مشکلات و تغییرات نادرست در زخم یا وضعیت خود سرپیچی نکنید. اطلاعات و مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند به پیشگیری از مشکلات جدی پس از آمپوتاسیون کمک کنند.
